Aikidoda Duruşlar, Saldırılar ve Sık Kullanılan Terimler

Aikido bir Japon savaş sanatı olarak ortaya çıkmış kişisel savunma teknikleri bütünüdür. Japonya ve Uzakdoğu bu spor dalarını sadece kişinin kendini koruması için değil, aynı zamanda ruhsal gelişim ve terbiye için de yapılan öğretilerden oluşur. Aikido öğreti olarak üç kanjiden oluşmaktadır. Aİ-harmoni, uyumlu hareket etme. Kİ-ruh, düşünce ve akıl. DO, yol ve yöntem. Kendini koruma, savaşma ve savunma ile saldırıyı aynı anda yapabilme yeteneklerini geliştirir. 

Aikido evrensel enerjinin bedenle birlikte uyum yolu, başka bir bakış açıdan Aikido, saldırganın saldırmasına izin vermeden vuruşuna engel olmak için uygulanan savunma sanatıdır. Aslında ideal saldırı tamamen karşı tarafı etkisiz bir şekilde getirmek, saldırganın yapacağı hareketlerine ondan önce karşı koymaktır.

Morihei Ueshiba tarafından (1883-1969) yılları arasında Japonya”da doğmuş ve geliştirilmiş bir savaş savunma sanatıdır. Sensei Ueshiba, yaklaşık olarak 900 yıllık savunma tekniklerini yani Daito Ryu Aikijutsu tekniklerini, kendini aydınlanma yolunda kazandığı öğretilerle yoğurarak çok farklı bir savaş sanatını olan aikidoyu ortaya çıkarmıştır. Aikido; savunma ve teknik olarak gelişimin ötesinde bireyi tam anlamı ile entegre etmektedir. Her yönü ile ruhu gelişmiş ve vücudu, aklı güçlendirilmiş, birey oluşumunu sağlamak, bireyi yavaş yavaş terbiye etmektedir.

Teknik olarak diğer savaş ve savunma sporlarından aikidoyu ayıran, bükme ve fırlatma tekniklerini sanatsal olarak kullandıran ve saldırganın gücünü, hamlelerini ona karşı kullanılmaya izin vermeyen bir hareketler bütünü olması.
Ayrıca karşı saldırganın sarsmasına, itmesine, vurmasına izin vermeden rakibi ekarte etmektir. Savunmayı atakları amaçlayan ve uygulamaya sokan bu teknik spor, ayrıca yaşamsal sinir merkezlerine baskı yaparak rakibi etkisizleştirir.

Aikido teknikleri aslında öldürücü olabilecek vuruşlar içerir. Rakibin üzerinde üstünlük sağlamak isterken kişinin kontrol yeteneğini kaybetmeden sakinlikle denetim kurmasının önemi vurgular. Diğer Uzakdoğu savaş sanatlarında olduğu gibi, disiplini ve saygıyı geliştiren aikido eğitiminde hâkimiyet yetisi ayrılmaz bir parçasını oluşturur.

O’SENSEİ Morihei Ueshiba ''Dövüş ve savaş bizi kesinlikle mahvedebilir, bizim ihtiyacımız olan çekişme değil, uyum ve teknikleridir''. Bu aslında bir savaş sanatı değil barış sanatıdır. Aikido’nun hedefi kişisel bir problemi çözebilmek için içlerindeki yeteneklerini ortaya çıkartabilen zeki insanlar yaratabilmektir.

Aikido insanın içinde bulunan potansiyeli dışarıya çıkaran ve kişinin bu yönünü geliştirmesine yardım eden içsel bir duygular bütünüdür. Aikido yapmak için yaş, cinsiyet ya da fiziksel güç sınırı yoktur. Her yaşta bayan, erkek ve çocuk ya da bu sanatı yapmak isteyen herkes yapabilir.

Duruşlar

Hanmi:
Üçgen Olarak Duruş; Genellikle uke ve nage ile önceden belirlenmiş duruşlar çalışılır. Bu teknikleri öğretirken gelecek saldırıya karşı pozisyon alma öğretir.

Kamae:
Silahlı ya da silahsız olarak duruş ve pozisyon alma. Kamae rakip ile uygun mesafede kalmayı, zamanlamayı ayarlamayı sağlar. Kamae fiziksel duruş ile psikolojik durumun paralel olarak, sağlam bir zihinsel yapı kurmaya yardım eder.

Ai Hanmi:
Uke ve nagenin ikisinin aynı ayaklarının önde olduğu duruş şeklidir.

Gyaku Hanmi:
Ters ya da çapraz duruş pozisyonudur.

Hanmi Handachi:
Nage‘nin yerde yapıldığı uke‘nin ise ayakta yapıldığı oldukça zor bir pozisyondur. Hanmi handachi çalışmaları ile çok uzun saatler çalışıyormuş gibi antreman yapılmasını sağlar. Bu tip çalışma sistemi vücudun merkezi hara‘nın çalışmasını sağlar.

Suwari Waza:
Suwari oturma anlamına gelmektedir. Suwariwaza ise oturarak yapılan teknik saldırı ya da savunmaların bütünüdür. Aikido çalışmaları sırasında nage‘nin ve uke‘nin yerde olduğu pozisyon şeklidir. Alt beden ve tüm vücudun uyumlu çalışmasını sağlar.

Tachi Waza:
Tachi ayakta olmak demektir. Tachi waza ise ayakta yapılan tekniklerin toplamıdır. Nage‘nin ve uke‘nin ayakta yapılan ve uygulanan tekniklerinin bütünüdür.

Ushiro Waza:
Arkadan yapılan saldırılara karşı geliştirilen teknikler demektir. Uke nage’nin tam arkasından saldırılır.

Yer Değiştirmeler

Irimi; “Rakibin içine girmek” demektir. Giriş hareketi olan irimi aikido sporunun temelini oluşturur. Bu teknikte amaç rakibi kontrol ederken kendi dengesini etkili bir şekilde kontrol etmektir.
Fiziksel olarak amacı rakibin önünden tutup, yana çekip saldırıyı önlemektir. Ruhsal olarak anlamı ise saldırganın gücünü kırmaktır.

Tenkan:
Vücudu 180 derece döndüren en etkili vuruş ve dönüş tekniğidir.

Irimi Tenkan:
Giriş ve dönüş tekniklerinin aynı anda ve aynı kombinasyonla uygulanmasıdır.

Saldırılar 

Aihanmi Katatedori:
Ellerin birbirinin tersineçapraz tutuş ile tutmasıdır. 

Gyaku Hanmi Katatedori:
Uyumsuz duruş yapılırken, saldırı tarafından bilek tutuşudur.

Ryote Dori:
Her iki elde nage’nin iki elinde olacak şekilde duruşudur. Ayak duruşu gyaku hanmi dir.

Morote Dori:
İki el bileğinin rakibin bileğinde olması durumudur.

Hiji Dori:
Dirseklerin pozisyon tutuşu.

Kata Dori:
Omuzların pozisyon tutuşu.

Ryokata Dori:
Çift olarak omuzların pozisyon tutuşu

Mune Dori:
Çift elleaynı anda yaka tutuşu.

Eri Dori:
Enseden tutarak yaka tutuşu.

Men Uchi:
Başa yakın mesafeden uygulanan duruş.

Shomen Uchi:
Yukarıdan başa uygulanan kesiş duruşu.

Yokomen Uchi:
Yukarıdan olarak başın yan kısmına yapılan kesiş duruşu.

Kata Dori Men Uchi:
Omuzların tutuşu ve bu sırada başa vuruşu.

Mune Dori Men Uchi:
Yakanın iki elle tutuşu ve arkasından başa vuruş pozisyonu.

Chudan Tsuki:
Hara bölgesine uygulanan vuruş pozisyonu. Silah yoksa yumruk ile yapılır.

Jodan Tsuki:
Baş bölgesi için yapılan vuruş şeklidir. Silah yoksa bu vuruşta yumruk ile yapılır

Kubi Shime:
Boyunu tutarak arkaya doğru boğma tekniği.

Sık Kullanılan Kavramlar

Atemi: Vuruş yapılarak rakibin vücudundaki en hayati bölgelerine, sersemletici hamle yapmak..

Dojo

Edebi olarak kendimizle ve korkularımızla, endişelerimizle, alışkanlıklarımızla bağlantıya geçtiğimiz evrendir. 

Gi: 
Antremanda giyilen giysisi.

Hakama: 
 Aikido sporunu çok iyi bilen öğrencileri tarafından giyilen uzun eteğe benzeyen, resmi kıyafet.

Hara:
Kişinin göbek deliğinin dört parmak aşağısında olan Kin’in merkezi noktası.

Dan:
İlk basamak demektir. Aikido başlayanların taktığı siyah kemer derecesidir.

Kyu: 
Beyaz kemer Shodan sonra gelen 6 derece.

Henka Waza:
Değişen ve çok amaçlı çeşitlenen teknik özellikler. 

Jiyu Waza:
Tekniklerin serbest olan şeklidir yani birden fazla kişinin Nage’ye istenilen taraftan saldırılması. 

Kokyu:
Nefes gücünün geliştirilmesi ve hareketlerin birleşim uyumudur. 

Mae:
Ön taraf demektir.

Mae Ukemi:
Öne doğru düşüş ya da dairesel olarak yapılan düşüş.

Ushiro
Geri taraf yani rakibin sırtı demek.

Ushiro Ukemi: 
Geriye doğru yapılan, dairesel şekilde düşüş.

Maai:
Rakibe arada bulunması gereken aralık, uzaklaşma ve hızın birleşimidir.

Nage:
Nage rakibini, fırlatan kişi

Uke: Atılan ya da tekniği alan arsındaki fark olmaması tamamen birbirlerine bağlı ve uyumlu olmasıdır.
Omote:
Ön taraf. Aikidoda, Nage’nin Uke’nin ön tarafına girdiği hareketlerin sınıfına denir.

Kendine özgü teknikleri ve yine kendine özgü dili olan bu spor ve savunma sanatı oldukça geliştirici bir etkinliktir. Kişilerde kişisel gelişim yanında öfke kontrolünüde geliştiren ve sakinleştiren bir spor çeşididir. Özellikle gençler ve küçük yaştaki çocukların kişisel gelişiminde oldukça etkili olmaktadır. Birçok tekniğin bir arada yoğrulduğu bu sanat sporu birçok alanda tez ve test konusu olmuştur. Çok eski tarihlere dayanan ve gelişimini sürdüren bir savunma ve ruhsal terbiye sporudur.